| درباره ما با سلام لوگوونظرسنجی وبلاگ 
لوگوی کنگره ودیگر امکانات
| سبك زندگي مفهوم رايجي است كه اين روزها مورد توجه رسانه ها و مردم قرار گرفته است. شايد پيدايش و حذف برخي از موارد از زندگي روزمره افراد، سبب شده تا توجه خاصي نسبت به اين موضوع وجود داشته باشد.  در اين نوشتار با اشاره به اينكه سبك زندگي چيست، نگاهي كوتاه به نحوه تغيير سبك زندگي در جامعه ايران، در طول سه دهه اخير مي پردازيم.
سبك زندگي چيست؟مبحثي به نام سبك زندگي رايج همان آدابي است كه در رآن و روايات به صورت تفصيلي به آن پرداخته شده است . Lifestyle نظرياتي پيرامون زندگي انسان‌ها است كه غرب با تكيه بر مطالعات دانشمندان خود مدتي است بدان مشغول است. اما به نظر مي رسد كه بخش اعظمي از اين مطالعات به گونه اي است كه به نوعي به رواج سبك زندگي غربي در ميان مردم دنيا منجر مي شود. اين مسأله را به خوبي در فيلم‌ها، كارتون‌ها و بازي‌هاي رايانه‌اي غربي مي‌توان مشاهده كرد كه ديگر در پي سرگرمي و يا آموزش نيستند بلكه بيشتر، چگونه زندگي كردن را تلقين مي‌كنند. اگر از تعاريف خاص و علمي اين مفهوم بگذريم، به طور كلي مي توان اينطور گفت كه منظور از سبك زندگي اين است كه يك فرد، يك خانواده و كساني كه در يك جامعه حضور دارند، چگونه زندگي مي‌كنند. اما در نحوه چگونه زندگي كردن، تنها يك صفت يا رفتاري خاص، مورد نظر نيست. مثل اينكه رفتار خاصي را به طبقه يا قوميت خاصي نسبت دهيم. سبك زندگي را مي توان مجموعه اي از رفتار،گفتار، نحوه زندگي، نگرش و تفكرات افراد ناميد. چگونه زندگي كردن، گزاره‌اي توصيفي است كه پاسخ آن همان سبك زندگي است و در اين سبك زندگي موارد بسياري دخيل هستند. اعتقادات، رسوم، جغرافيا، اقليم آب و هوايي، سليقه‌هاي اجتماعي، رسانه‌ها و ده‌ها مسأله ديگر. 1 آنچه مشخص است اينكه ما در شرايطي قرار داريم كه مي توانيم با بهره گيري از متون ديني و آسماني خود، از منابع غني و تضمين شده‌اي بهره ببريم كه بهترين سبك زندگي را به ما ارائه مي دهند. نوعي از سبك زندگي كه به همه چيز اهميت مي دهد و تمامي ابعاد زندگي فردي و اجتماعي را مد نظر دارد تغيير سبك زندگي در جامعهبا توجه به مطالب مذكور قصد داريم تا در اين نوشتار، اشاره اي مختصر به تغيير سبك زندگي در جامعه ايراني داشته باشيم. محدوده اين تغييرات را از زماني نگاه مي كنيم كه انقلاب اسلامي در جامعه ايران رخ داد و به تبع اين رويداد مهم، تغييرات بسياري در زندگي فردي و اجتماعي افراد به وقوع پيوست. بسياري از اسناد و شواهد تاريخي و گفته هاي اطرافياني كه روزها و سالهاي ابتدايي وقوع انقلاب اسلامي ايران را به خاطر دارند، بيانگر رواج سبك خاصي از زندگي در ميان افراد است كه بخشي از اين تفكرات ناشي از رنگ و بوي دين و مذهب و تاثيرات وقوع يك انقلاب مذهبي دارد. آنچه مشخص است اينكه هر رويداد اجتماعي و سياسي، بر تمامي ابعاد زندگي افراد تاثرگذار است و اين تاثيرگذاري بر سيستم فكري،فرهنگي و نگرش افراد صورت مي گيرد. چنانچه با وقوع انقلاب اسلامي، نگرش هاي ضدغربي در ميان مردم رواج پيدا كرد و در برهه اي از زمان به اوج رسيد. به طوري كه مثلا، استفاده از وسايل لوكس و تزئيني خارجي، به مظهري از زندگي غربي بدل شد و همين امر منجر شد تا اغلب مردم، وسايل و لباس هاي لوكس و مجلل خود را به نفع امور خير بخشش كنند و فضاي ساده زيستي را در زندگي خود جاري كنند. اين روند ادامه پيدا كرد و با وقوع جنگ تحميلي، شدت بيشتري به خود گرفت. سبك زندگي در آن زمان به اين صورت بود كه برپايي مجلس عروسي در مساجد و حسينيه ها، امري عجيب نبود و حتي ارزش نيز شمرده مي شد. در خانه افراد، داشتن مبلمان هم مظهري از تجمل محسوب مي شد و همين امر موجب شده بود تا اغلب خانواده ها، خانه هاي خود را با چند فرش ساده و پشتي، چيدمان كنند. اما اين روند دوام چنداني نداشت و تقريبا بعد از گذشت يك دهه و با اتمام جنگ تحميلي، باز هم تغييراتي در سبك زندگي افراد به وجود امد و شكل و شمايل ديگري به سبك زندگي مردم بخشيد. اين تغييرات با ورود زنان به عرصه اجتماع و بازار كار، شكل ديگري به خود گرفت. به طور كلي، ورود برخي از مباني فكري و فرهنگي در كنار تغيير شرايط اجتماعي منجر به وقوع تغييرات تدريجي در سبك زندگي افراد شد. تغييراتي كه بعضا، اثرات مثبت و منفي را به دنبال داشتند. اثراتي كه موجب شد تا سبك زندگي در شرايط كنوني به گونه اي كاملا متفاوت با دو يا سه دهه قبل باشد.  مثلا مي توان نمايي از يك سبك زندگي ساده ايراني و اسلامي را اينگونه تعريف كرد: يك خانواده كه سحر خيزهستند و يا به دليل التزام به نماز صبح يا ساعت كاري و مدرسه فرزندان شان، زود از خواب برمي خيزند. نوع صبحانه‌اي كه مي‌خورد به دليل سطح درآمد يا رواياتي كه در اين باره وجود دارد و يا تبليغات خاص تلويزيون، اشكال مختلفي دارد. اعضاي اين خانواده به كنار هم بودن سر سفره به هر دليلي، اهميت مي دهند. به اينكه باهم سخن بگويند و از احوال هم مطلع باشند. اما به نظر مي رسد كه اين سبك زندگي تا حدودي تغيير يافته. مثلا امروزه، اشتغال كامل پدر خانواده به كار، به دليل احتياج مالي يا نحوه نگرشي كه به زندگي دنيايي دارد، سر كار رفتن مادر خانواده و تأثير آن در تربيت كودكان منجر به شكل گيري روابط و مناسبات تازه اي ميان زن و شوهر و فرزندان شده كه بيشتر به سبك زندگي غربي شباهت دارد تا زندگي ايراني-اسلامي. از طرف ديگر رواج تفكر انسان مداري و فرهنگ مصرفي در ميان مردم به حدي است كه بر سبك زندگي افراد تاثر گذاشته و اين سبك با شيوه زندگي بر پايه اعتقادات مذهبي متفاوت است. آنچه مشخص است اينكه ما در شرايطي قرار داريم كه مي توانيم با بهره گيري از متون ديني و آسماني خود، از منابع غني و تضمين شده‌اي بهره ببريم كه بهترين سبك زندگي را به ما ارائه مي دهند. نوعي از سبك زندگي كه به همه چيز اهميت مي دهد و تمامي ابعاد زندگي فردي و اجتماعي را مد نظر دارد. سبكي كه به همه اركان زندگي اهميت مي دهد. از نحوه خوردين و پوشيدن گرفته تا نحوه برخورد با همسر،فرزند، خانواده و دوستان. شيوه اي كه با آموزه هاي مختلف سعي دارد تا انسان را در جهت رشد و تعالي سوق دهد. مطالعه سبك زندگي به ما ياري مي‌دهد واقعيت زندگي اجتماعي مردم را دريابيم و اشكالات آن را بفهميم و سبك صحيح زندگي را به دست آورده و آن را ترويج كنيم. آنچه مشخص است اينكه ما گرفتار سبك ناقص و نادرستي در زندگي هستيم كه بايد آن را ريشه‌يابي كرده و با ترسيم سبك زندگي صحيح و ارايه روش‌هاي درست ترويج آن، كمك كنيم كه سبك زندگي صحيح، فراگير شود. شايسته است تا به دنبال زمينه سازي و تلاش براي تحقق و مبنا سازي سبك زندگي مسلماني يا مۆمنانه باشيم. باري چنين است كه با مراجعه به قرآن كريم مي‌توان ابعاد سبك زندگي شايسته را يافت و ارايه كرد هرچند اين اقدام تخصص خويش را مي طلبد. مهم اين است كه نسبت به دستيابي به همان تعبيري باشيم كه در كتاب آسماني ما به آن اشاره شده، بي ترديد اين بهترين سبك از زندگي است. سبكي كه با تعبير «حيات طيبه» از آن نام برده شده؛ يعني زندگي پاكيزه!
پي نوشت: خبرگزاري رسا /حامد عبداللهي
فاطمه ناظم زاده بخش خانواده ايراني تبيان مربوط به موضوع : سبك زندگي اسلامي - ايراني | موضوعات مطالب آرشیو مطالب |
