اصول مرزباني، حريم‌داري و پروا پيشگي؛ عدالت؛ پايبندي به عهد ايمان؛ صراحت و صداقت؛ رفق و مدارا؛ پاسداشت حقوق؛ تكليف؛ پارسايي؛ اعتدال و ميانه‌روي و پايبندي به كيفيت استخدام وسيله ده‌گانه اصول الگوي زيست مسلماني در نهج‌البلاغه است.

در خطبه 160 نهج‌البلاغه امام علي(عليه السلام) به سيره پيامبر و الگو بودن ايشان اشاره مي‌كند: « وَلَقَدْ كَانَ فِي رَسُولِ اللَّهِ(صلي الله عليه و آله) كَافٍ لَكَ فِي الْأُسْوَةِ وَ دَلِيلٌ لَكَ عَلَى ذَمِّ الدُّنْيا وَ عَيبِهَا وَ كَثْرَةِ مَخَازِيهَا وَ مَسَاوِيهَا إِذْ قُبِضَتْ عَنْهُ أَطْرَافُهَا وَ وُطِّئَتْ لِغَيرِهِ أَكْنَافُهَا وَ فُطِمَ مِنْ رَضَاعِهَا وَ زُوِي عَنْ زَخَارِفِهَا » كه در واقع تأكيد بر آيه 21 سوره احزاب است.

هنگامي كه از حضرت علي(عليه السلام) پرسيده مي‌شود كه چرا مانند پيامبر(صلي الله عليه و آله) محاسن خود را خضاب نمي‌كند، «وَ سُئِلَ عليه السلام عَنْ قَوْلِ الرَّسُولِ (صلي الله عليه و آله) غَيرُوا الشَّيبَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْيهُودِ فَقَالَ إِنَّمَا قَالَ صلى الله عليه واله ذَلِكَ وَ الدِّينُ قُلٌّ فَأَمَّا الْآنَ وَ قَدِ اتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ فَامْرُۆٌ وَ مَا اخْتَارَ »، امام در پاسخ فرمود: پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) اين حديث را آنگاه فرمود كه مسلمانان اندك بودند، اما اكنون كه اسلام گسترش و قدرت يافته است، اين دستور بستگي به اختيار هر كس دارد.

در اواخر قرن اول، نخستين تلاش‌ها براي سيره‌نگاري از تاريخ پيامبر(صلي الله عليه و آله) صورت گرفت، در قرن دوم شروع «شمايل‌نگاري» از سيره پيغمبر(صلي الله عليه و آله) انجام گرفت كه در اين رابطه بهترين شمايل‌نگاري توسط ترمذي نوشته شد و بعدها كاملترين شمايل نگاري به وسيله ابن اثير صورت گرفت.

سير تحول نگارش سيره نبوي/كدام شيوه بهتر است؟

در اواخر قرن سوم نيز يك گرايشي در خصوص نگارش سيره رسول اكرم(صلي الله عليه و آله) به وجود آمد كه گروهي سعي كردند با «اخلاق‌ نگاري» بيشتر روي فضائل پيامبر(صلي الله عليه و آله) تمركز كنند، در نهايت «سنن‌ نگاري»  آخرين مرحله از نگارش سبك نبوي بود كه بيشتر بر محور رفتارهاي پيامبر به رشته تحرير در آمد.

اگر به زندگي معصومين(عليهم السلام) نگاه شود، متوجه مي‌شويم كه زندگاني همه آن‌ها تابع قوانين يكساني بوده است كه حتي مي‌توان ادعا كرد كه چيزي به نام سيره وحدت معصومين وجود دارد، شهيد مطهري در اين باره مي‌گويد: ما حدود 237 سال سيره از زندگاني ائمه معصومين(عليهم السلام) داريم كه در اين 237 سال قاعده‌اي عوض نشده است.

اسلام تنها با جامعيت قابل عمل جواب مي‌دهد و به طوري كه اگر به مسائلي مانند نماز، جهاد، زكات و روزه هر كدام به طور مستقل پرداخت شود، الگوي جامعي از دين ارائه نمي‌شود.

سه شاخص اصلي براي دستيابي به بهترين الگوي زيستن اسلامي

قرآن و مجموعه معصومين(عليهم السلام) در الگوي زيست مسلماني بايد مورد بررسي و پالايش قرار گيرند و همراهي دو علم فقه و حديث مي‌تواند ما را در ارائه بهتر الگوي زيست مسلماني كمك كند.

چرا الگوي سبك علوي ممتاز است

امام علي(عليه السلام) چون تربيت شده قرآن و قرآن‌شناس واقعي است و عمل قرآني دارد و در واقع انسان ايده‌آل و تربيت‌ شده پيامبر(صلي الله عليه و آله) است،‌ بهترين الگوي زيست مسلماني است، همچنين نهج‌البلاغه نيز چون گزيده‌اي از آموزه‌هاي علوي است، مي‌تواند به عنوان بهترين روش الگوي زيست مسلماني محسوب شود.

ده اصل سبك زيست اسلامي نهج البلاغه

اصول مرزباني، حريم‌داري و پروا پيشگي؛ عدالت؛ پايبندي به عهد ايمان؛ صراحت و صداقت؛ رفق و مدارا؛ پاسداشت حقوق؛ تكليف؛ پارسايي؛ اعتدال و ميانه‌روي و پايبندي به كيفيت استخدام وسيله ده‌گانه اصول الگوي زيست مسلماني در نهج‌البلاغه است.

خاستگاه مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي خود انسان است و تا زماني كه اين بنياد اساسي در آدمي شكل نگيرد و استوار نباشد امكان هر گونه مرزشكني و بي‌پروايي وجود دارد كه ريشه همه سقوط‌ها است.

سلامت روابط و مناسبات اجتماعي به شدت در گرو مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي است و اين امر رابطه اساسي براي زيست انساني و ايمان است، به طوري كه هر چقدر اصل مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي در عرصه اجتماعي پررنگ باشد، امنيت جامعه بيشتر و زمينه رشد تعالي انسان‌ها فراهم‌تر مي‌شود.

شيوه علوي در ميدان جنگ

عرصه حكومتي سخت‌ترين آزمون پرواپيشگي است، از آنجايي كه قدرت هر كسي را با خود مي‌برد و اگر انسان در اين عرصه كنترل و نقد و حسابرسي دائم داشته باشد، مي‌تواند در مسير الهي و الگوي زيست مسلماني گام بردارد.

در عرصه نظامي به راحتي مرزشكني صورت مي‌گيرد چون فضاي جنگ است، در صورتي كه در سيره اميرالمۆمنين و در نهج‌البلاغه مشاهده مي‌شود كه امام در نامه 14 و 428 به تبيين رفتار با دشمنان مي‌پردازد: « و شروع جنگ از سوي آنان خود برهاني ديگر بر حقّانيت شماست و آنگاه كه دشمن به اذن پروردگار گريخت، فراريان را مكشيد و درماندگان را هدف قرار ندهيد و بر مجروحان «تير خلاص» نزنيد و زنان را با آزارتان برميندازيد،حتي اگر به شما ناسزا گويند و اميرانتان را دشنام دهند كه آنان از نظر جسم و جان و انديشه ظريف و ناتوانند.» 

بخش نهج البلاغه تبيان

منبع: خبرگزاري فارس

يكي از مسائل مهمي كه در سفر رهبر انقلاب به خراسان شمالي مطرح شد و اگر مورد توجه مسئولين فرهنگي و اجرايي كشور قراربگيرد مي تواند راهگشاي بسياري از مشكلات در جامعه باشد مسئله سبك زندگي و اهميت پرداختن به آن است .

رهبر انقلاب اسلامي، در تشريح مفهوم سبك و فرهنگ زندگي، به مسائلي نظير خانواده، ازدواج، نوع مسكن، نوع لباس، الگوي مصرف، تفريحات، كسب و كار و رفتارهاي فردي و اجتماعي در محيطهاي مختلف، اشاره كردند و افزودند: در واقع سبك زندگي به همه مسائلي بر مي گردد كه متن زندگي انسان را شكل مي دهند.

با توجه به اهميت اين مساله وبلاگ رهپويان قرآن بخشي با نام سبك زندگي ايجاد كرده است تا بتواند با توجه به آيات الهي سبك زندگي قرآني را به خوبي تبيين كند و مسئوليت خود را در اين عرصه با همكاري شما مخاطبين فرهيخته انجام دهد .حال يكي از اهداف قرآن مجيد با دستورات سازنده و مفيد خود اين است كه به ما قانون زندگي را بياموزد قانوني كه با عمل كردن به آن مي توانيم به قله سعادت و خوشبختي دست پيدا كنيم چرا كه زندگي ما آدم ها نيز مانند بسياري از كارهاي ديگر براي خودش قوانيني دارد كه اگر آنها را اجرا نكنيم مجبور هستيم كه روزي زانوي شكست را بر زمين بگذاريم و يك عمر  را در حسرت رسيدن به خوشبختي و موفقيت سپري كنيم.

يكي از آياتي كه امروز مورد بررسي قرار مي دهيم آيه 77 از سوره مباركه قصص است تا با چهار تكنيك موفقيت و به عبارتي ديگر سبك زندگي در اين آيه آشنا شويم :

(وَ ابْتَغِ فيما آتاك اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصيبَك مِنَ الدُّنْيا وَ أَحْسِنْ كما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْك وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدينَ : و با آنچه خدايت داده سراى آخرت را بجوى و سهم خود را از دنيا فراموش مكن، و همچنانكه خدا به تو نيكى كرده نيكى كن و در زمين فساد مجوى كه خدا فسادگران را دوست نمى‏دارد.( القصص :  77)

تكنيك اول : بايد به فكر آينده باشيم (وَ ابْتَغِ فيما آتاك اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ)

آيات الهي همه انسان ها را توصيه مي كنند تا علاوه بر اينكه از زندگي در حال نهايت استفاده را مي برند ،به فكر آينده خود نيز باشند و توشه اي مناسب براي آينده مهيا كنند.

اين آينده نگري هم مي تواند نسبت به سراي آخرت باشد كه اين قسمت از آيه به آن اشاره دارد و هم ميتواند نسبت به دنيايي كه در آن زندگي مي كنيم باشد بدين صورت كه ما از هم اكنون براي زندگي خود برنامه ريزي كنيم و اهدافي را كه قرار است به آنها برسيم تعيين كنيم و در مرحله بعد براي رسيدن به آن اهداف نهايت سعي و تلاش خود را بكار ببنديم.

تكنيك دوم: زيبايي هاي دنيا را از دست نده(وَ لا تَنْسَ نَصيبَك مِنَ الدُّنْيا: و سهم خود را از دنيا فراموش مكن)

تا مي توانيم از لذت هاي مشروع دنيا استفاده كنيم و خود را محروم از آنها نكنيم چرا كه خداوند متعال در آيه 32 سوره اعراف مي فرمايد:

(قُلْ مَنْ حَرَّمَ زينَةَ اللَّهِ الَّتي‏ أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا خالِصَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ كذلِك نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُون:[اى پيامبر] بگو: «زيورهايى را كه خدا براى بندگانش پديد آورده، و [نيز ] روزيهاى پاكيزه را چه كسى حرام گردانيده؟» بگو: «اين [نعمتها] در زندگى دنيا براى كسانى است كه ايمان آورده‏اند و روز قيامت [نيز] خاصّ آنان مى‏باشد.» اين گونه آيات [خود] را براى گروهى كه مى‏دانند به روشنى بيان مى‏كنيم.)( الأعراف :  32)

تكنيك سوم: بيا و خوبي كن (وَ أَحْسِنْ كَما أَحْسَنَ اللّه إِلَيْكَ: و همچنان كه خدا به تو نيكى كرده نيكى كن)

همانطور كه دوست داريد در مواقع نياز كسي به فرياد شما برسد و دست شما را بگيرد شما نيز نسبت به ديگران اين گونه عمل كنيد.همانطور كه دوست داريد ديگران نسبت به شما رفتار خوبي داشته باشند،شما نيز نسبت به ديگران همان رفتار را از خود بروز دهيد .

تكنيك چهارم: نمك بخور نمكدان نشكن (وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ: إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدينَ: و در زمين فساد مجوى كه خدا فسادگران را دوست نمى‏دارد.)

و آخرين قانون اينكه نعمت ها و امكاناتي را كه در اختيار داريد هميشه در راه درست و صحيح استفاده كنيد كه اين امر سبب مي شود تا به امكانات بيشتري در زندگي دست پيدا كنيد.

خلاصه كلام آنكه آيات الهي به بهترين نحو سبك زندگي را براي ما معرفي كرده اند سبكي كه اگر آن را در زندگي خود پياده كنيم موفقيت در دنيا و آخرت براي ما تضمين شده است. 

بخش قرآن تبيان

منبع : وبلاگ گروهي رهپويان قرآن

اصول مرزباني، حريم‌داري و پروا پيشگي؛ عدالت؛ پايبندي به عهد ايمان؛ صراحت و صداقت؛ رفق و مدارا؛ پاسداشت حقوق؛ تكليف؛ پارسايي؛ اعتدال و ميانه‌روي و پايبندي به كيفيت استخدام وسيله ده‌گانه اصول الگوي زيست مسلماني در نهج‌البلاغه است.

در خطبه 160 نهج‌البلاغه امام علي(عليه السلام) به سيره پيامبر و الگو بودن ايشان اشاره مي‌كند: « وَلَقَدْ كَانَ فِي رَسُولِ اللَّهِ(صلي الله عليه و آله) كَافٍ لَكَ فِي الْأُسْوَةِ وَ دَلِيلٌ لَكَ عَلَى ذَمِّ الدُّنْيا وَ عَيبِهَا وَ كَثْرَةِ مَخَازِيهَا وَ مَسَاوِيهَا إِذْ قُبِضَتْ عَنْهُ أَطْرَافُهَا وَ وُطِّئَتْ لِغَيرِهِ أَكْنَافُهَا وَ فُطِمَ مِنْ رَضَاعِهَا وَ زُوِي عَنْ زَخَارِفِهَا » كه در واقع تأكيد بر آيه 21 سوره احزاب است.

هنگامي كه از حضرت علي(عليه السلام) پرسيده مي‌شود كه چرا مانند پيامبر(صلي الله عليه و آله) محاسن خود را خضاب نمي‌كند، «وَ سُئِلَ عليه السلام عَنْ قَوْلِ الرَّسُولِ (صلي الله عليه و آله) غَيرُوا الشَّيبَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْيهُودِ فَقَالَ إِنَّمَا قَالَ صلى الله عليه واله ذَلِكَ وَ الدِّينُ قُلٌّ فَأَمَّا الْآنَ وَ قَدِ اتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ فَامْرُۆٌ وَ مَا اخْتَارَ »، امام در پاسخ فرمود: پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) اين حديث را آنگاه فرمود كه مسلمانان اندك بودند، اما اكنون كه اسلام گسترش و قدرت يافته است، اين دستور بستگي به اختيار هر كس دارد.

در اواخر قرن اول، نخستين تلاش‌ها براي سيره‌نگاري از تاريخ پيامبر(صلي الله عليه و آله) صورت گرفت، در قرن دوم شروع «شمايل‌نگاري» از سيره پيغمبر(صلي الله عليه و آله) انجام گرفت كه در اين رابطه بهترين شمايل‌نگاري توسط ترمذي نوشته شد و بعدها كاملترين شمايل نگاري به وسيله ابن اثير صورت گرفت.

سير تحول نگارش سيره نبوي/كدام شيوه بهتر است؟

در اواخر قرن سوم نيز يك گرايشي در خصوص نگارش سيره رسول اكرم(صلي الله عليه و آله) به وجود آمد كه گروهي سعي كردند با «اخلاق‌ نگاري» بيشتر روي فضائل پيامبر(صلي الله عليه و آله) تمركز كنند، در نهايت «سنن‌ نگاري»  آخرين مرحله از نگارش سبك نبوي بود كه بيشتر بر محور رفتارهاي پيامبر به رشته تحرير در آمد.

اگر به زندگي معصومين(عليهم السلام) نگاه شود، متوجه مي‌شويم كه زندگاني همه آن‌ها تابع قوانين يكساني بوده است كه حتي مي‌توان ادعا كرد كه چيزي به نام سيره وحدت معصومين وجود دارد، شهيد مطهري در اين باره مي‌گويد: ما حدود 237 سال سيره از زندگاني ائمه معصومين(عليهم السلام) داريم كه در اين 237 سال قاعده‌اي عوض نشده است.

اسلام تنها با جامعيت قابل عمل جواب مي‌دهد و به طوري كه اگر به مسائلي مانند نماز، جهاد، زكات و روزه هر كدام به طور مستقل پرداخت شود، الگوي جامعي از دين ارائه نمي‌شود.

سه شاخص اصلي براي دستيابي به بهترين الگوي زيستن اسلامي

قرآن و مجموعه معصومين(عليهم السلام) در الگوي زيست مسلماني بايد مورد بررسي و پالايش قرار گيرند و همراهي دو علم فقه و حديث مي‌تواند ما را در ارائه بهتر الگوي زيست مسلماني كمك كند.

چرا الگوي سبك علوي ممتاز است

امام علي(عليه السلام) چون تربيت شده قرآن و قرآن‌شناس واقعي است و عمل قرآني دارد و در واقع انسان ايده‌آل و تربيت‌ شده پيامبر(صلي الله عليه و آله) است،‌ بهترين الگوي زيست مسلماني است، همچنين نهج‌البلاغه نيز چون گزيده‌اي از آموزه‌هاي علوي است، مي‌تواند به عنوان بهترين روش الگوي زيست مسلماني محسوب شود.

ده اصل سبك زيست اسلامي نهج البلاغه

اصول مرزباني، حريم‌داري و پروا پيشگي؛ عدالت؛ پايبندي به عهد ايمان؛ صراحت و صداقت؛ رفق و مدارا؛ پاسداشت حقوق؛ تكليف؛ پارسايي؛ اعتدال و ميانه‌روي و پايبندي به كيفيت استخدام وسيله ده‌گانه اصول الگوي زيست مسلماني در نهج‌البلاغه است.

خاستگاه مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي خود انسان است و تا زماني كه اين بنياد اساسي در آدمي شكل نگيرد و استوار نباشد امكان هر گونه مرزشكني و بي‌پروايي وجود دارد كه ريشه همه سقوط‌ها است.

سلامت روابط و مناسبات اجتماعي به شدت در گرو مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي است و اين امر رابطه اساسي براي زيست انساني و ايمان است، به طوري كه هر چقدر اصل مرزباني، حريم‌داري و پرواپيشگي در عرصه اجتماعي پررنگ باشد، امنيت جامعه بيشتر و زمينه رشد تعالي انسان‌ها فراهم‌تر مي‌شود.

شيوه علوي در ميدان جنگ

عرصه حكومتي سخت‌ترين آزمون پرواپيشگي است، از آنجايي كه قدرت هر كسي را با خود مي‌برد و اگر انسان در اين عرصه كنترل و نقد و حسابرسي دائم داشته باشد، مي‌تواند در مسير الهي و الگوي زيست مسلماني گام بردارد.

در عرصه نظامي به راحتي مرزشكني صورت مي‌گيرد چون فضاي جنگ است، در صورتي كه در سيره اميرالمۆمنين و در نهج‌البلاغه مشاهده مي‌شود كه امام در نامه 14 و 428 به تبيين رفتار با دشمنان مي‌پردازد: « و شروع جنگ از سوي آنان خود برهاني ديگر بر حقّانيت شماست و آنگاه كه دشمن به اذن پروردگار گريخت، فراريان را مكشيد و درماندگان را هدف قرار ندهيد و بر مجروحان «تير خلاص» نزنيد و زنان را با آزارتان برميندازيد،حتي اگر به شما ناسزا گويند و اميرانتان را دشنام دهند كه آنان از نظر جسم و جان و انديشه ظريف و ناتوانند.» 

بخش نهج البلاغه تبيان

منبع: خبرگزاري فارس